Vắc-xin phòng Lao (BCG): Những điều cần biết

5.1 Đường dùng

Vắc-xin ngừa lao BCG được chỉ định tiêm trong da, mặt ngoài phía trên cánh tay hoặc ở vai trái. Nhân viên y tế cần sử dụng bơm kim tiêm riêng biệt khi tiêm chủng BCG.

5.2 Liều lượng và cách sử dụng:

• Trước khi pha tiêm vắc-xin, nhân viên y tế cần phải cẩn thận khi mở ống vắc-xin, tránh thuốc bị bật ra ngoài
• Khi pha tiêm vắc-xin phải thực hiện vô khuẩn:
  • Đối với trẻ em dưới 1 tuổi: pha 1 ml nước muối đẳng trương vào mỗi ống có 0,5 mg BCG, sau đó lắc cho đến khi tan đều. Thực hiện tiêm trong da 0,1 ml (như vậy sẽ có 0,05 mg BCG)
  • Đối với trẻ em trên 1 tuổi: pha 0,5 ml nước muối đẳng trương vào mỗi ống có 0,5 mg BCG lắc cho đến khi tan đều. Sau đó, thực hiện tiêm trong da 0,1 ml (như vậy sẽ có 0,1 mg BCG).
• Sau khi pha, thuốc phải được bảo quản trong điều kiện lạnh ở nhiệt độ 2 – 8 độ C trong vòng 6 giờ. Phần vắc-xin còn lại sau mỗi buổi tiêm chủng hoặc sau 6 giờ cần phải hủy bỏ.

Dưới đây là một số vấn đề cần lưu ý khi tiêm chủng vắc-xin BCG:

• Vắc-xin lao BCG được khuyến nghị cho trẻ trong vòng 30 ngày sau khi sinh càng sớm càng tốt
• Vắc-xin BCG được tiêm 1 liều duy nhất, không cần tiêm nhắc lại và thể tích tiêm là 0,1 ml
• Tiêm trong da chính xác và cần phải sử dụng bơm kim tiêm riêng biệt khi tiêm vắc-xin
• Không tiêm vắc-xin đã quá hạn, bị ẩm hoặc dính.

Link liên kết: Bổ sung dưỡng chất cần thiết cho mẹ bầu

Rất hiếm xảy ra phản ứng phụ nghiêm trọng. Hầu hết trẻ em sau khi được tiêm vắc-xin BCG đều có phản ứng tại chỗ tiêm. Thường chỉ bị đỏ, sưng và đau nhẹ tại chỗ tiêm. Ngay sau khi tiêm thường xuất hiện các nốt nhỏ tại vị trí tiêm và nó sẽ biến mất sau khoảng 30 phút.

Sau 2 tuần, một vết loét nhỏ, tuy nhiên, vết thương này sẽ tự lành và để lại sẹo nhỏ có đường kính 5mm. Đây là minh chứng cho thấy trẻ đã có miễn dịch. Ở những người có chức năng miễn dịch kém, tác dụng phụ thường gặp và nặng hơn.

Sau khi tiêm vắc-xin lao BCG có thể đem lại một số tác dụng phụ khác, bao gồm:

• Sốt nhẹ nổi hạch hoặc áp xe tại chỗ: hạch có thể xuất hiện ở nách hoặc khuỷu tay. Hiện tượng nổi áp xe thường xảy ra do bơm kim tiêm chưa được vô trùng hoặc tiêm quá nhiều vắc xin, điển hình là tiêm dưới da thay vì tiêm trong da. Các triệu chứng này thường xuất hiện 24 giờ sau khi tiêm và sẽ biến mất trong vòng 1 – 3 ngày mà không cần phải nhờ đến sự can thiệp của điều trị
• Các phản ứng hiếm gặp (chỉ có 1/1.000.000 trường hợp mắc phải): nhiễm trùng BCG toàn thân, viêm tủy, viêm hạch bạch huyết có mủ (xuất hiện từ 2 – 6 tháng sau khi tiêm BCG).

Sau khi tiêm chủng vắc – xin lao BCG, bạn cần lưu ý những điều sau đây:

• Vị trí được tiêm cần phải giữ gìn sạch sẽ và khô thoáng
• Chỉ nên sử dụng nước sạch hoặc nước ấm để làm sạch vết tiêm khi cần thiết
• Tuyệt đối không được sử dụng chất sát trùng, thuốc mỡ hoặc kem bôi
• Không được dùng băng dán vết thương trực tiếp lên vị trí vết tiêm chủng. Trong trường hợp cần phải băng bó thì nên sử dụng băng khô với băng dính dán dọc hai bên, cho phép không khí được lưu thông.

9. Tiêm phòng lao cho trẻ ở đâu?

Hiện tại vắc xin tiêm phòng lao (BCG) có trong chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia, tổ chức tiêm miễn phí tại các Trạm y tế xã, phường hoặc các trung tâm y tế huyện, thành phố trong hệ thống Tiêm chủng mở rộng.

Ngoài ra, người dân có thể lựa chọn tiêm chủng dịch vụ tại các cơ sở y tế, bệnh viện, phòng khám gần nhất hoặc các trung tâm tiêm chủng uy tín, chất lượng và an toàn. Một số địa chỉ uy tín hàng đầu tại Việt Nam:

• Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC 
• Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec